Wbrew obiegowej opinii to nie dziewczynki były składane w ofierze w Chichén Itzá

13 czerwca 2024, 11:58

Chichén Itzá był jednym z najważniejszych ośrodków kultury Majów od późnego okresu klasycznego po okres postklasyczny. Obecnie to jeden z najchętniej odwiedzanych ośrodków Majów, który swą sławę zawdzięcza monumentalnej architekturze oraz wielu dowodom na składanie ofiar z ludzi. O tego typu rytuałach świadczą zarówno ich przedstawienia w sztuce, jak i szczątki setek ofiar wydobyte na początku XX wieku z cenote.


Księgarnia PWN - Gwiazdka 2024

Kolejny popularny słodzik zwiększa ryzyko udaru i ataku serca

6 czerwca 2024, 12:08

Popularny słodzik, ksylitol, dodawany jest do dietetycznych napojów, past do zębów czy gum do żucia. Można go kupić również w pastylkach czy proszku do samodzielnego słodzenia napojów czy potraw. Jak jednak możemy przeczytać w najnowszym numerze European Heart Journal, naukowcy połączyli używanie ksylitolu ze zwiększonym prawdopodobieństwem ataku serca i udaru. Eksperymenty w laboratorium sugerują, że słodzik prowadzi do tworzenia się skrzepów.


W opuszczonym zamku archeolodzy znaleźli szachowego skoczka i żetony do gier sprzed 1000 lat

6 czerwca 2024, 09:00

W ruinach zamku Burgstein w okręgu Reutlingen na południu Niemiec znaleziono pozostałości po żetonach do gier, które stanowiły rozrywkę możnych sprzed niemal 1000 lat. Najbardziej interesującym z żetonów jest bardzo starannie wykonany szachowy skoczek o wysokości 4 centymetrów. W Europie Środkowej bardzo rzadko znajduje się bierki szachowe pochodzące sprzed XIII wieku


Na marginesach ksiąg w amerykańskiej bibliotece publicznej zidentyfikowano notatki Johna Miltona

28 maja 2024, 10:06

W znajdujących się w Burton Barr Central Library w Phoenix w Arizonie dwóch tomach „Kronik” Raphaela Holinsheda zidentyfikowano odręczne pismo Johna Miltona. To zaledwie jedne z trzech książek, w których poeta pozostawił notatki i jedne z 9, jakie przetrwały z jego biblioteki. The Chronicles of England, Scotlande, and Irelande Holinsheda wywarły wielki wpływ na renesansowych mistrzów pióra, jak Shakespeare, Marlowe czy Spenser. Odkrycie pozwala lepiej poznać proces twórczy Miltona i jego zainteresowania.


Płytko położone słoneczne dynamo? Zaskakujące wyniki symulacji działania naszej gwiazdy

24 maja 2024, 10:32

W Nature ukazał się artykuł pod kontrowersyjnym tytułem The solar dynamo begins near the surface. Jego autorzy, naukowcy z Wielkiej Brytanii i USA, informują, że rozbłyski słoneczne i plamy na Słońcu to wynik procesów, które mają miejsce w najbardziej zewnętrznych warstwach naszej gwiazdy. To spore zaskoczenie. Powszechnie uważa się napędzające te zjawiska pole magnetyczne Słońca generowane jest przez procesy zachodzące na głębokości około 200 000 kilometrów.


Badacze poznali nowe właściwości prometu, najbardziej tajemniczego z lantanowców

24 maja 2024, 08:31

Naukowcom z Oak Ridge National Laboratory (ORNL) udało się poznać ukryte dotychczas właściwości jednego z pierwiastków ziem rzadkich, prometu. Otwiera to drogę do jego szerszych zastosowań w wielu różnych dziedzinach, od medycyny po podróże kosmiczne. Odkryty przed 80 laty w ORNL lantanowiec jest wytwarzany w niewielkich ilościach i używany w badaniach medycznych czy bateriach atomowych. Wciąż jednak bardzo mało o nim wiemy.


Gigantyczny Lodowiec Thwaites jest bardziej niestabilny niż sądzono

22 maja 2024, 12:06

Glacjolodzy z USA, Kanady i Finlandii znaleźli dowody, że ciepłe wody oceaniczne wdzierają się na wiele kilometrów pomiędzy gigantyczny Lodowiec Thwaites, a podłoże skalne, na którym spoczywa. Thwaites to najbardziej niestabilna część Antarktyki. Zawiera tyle lodu, że jego całkowite roztopienie się, oznaczałoby podniesienie poziomu oceanów o 60 centymetrów. Obawiam się, że obecnie niedoszacowujemy tempa zmian zachodzących na tym lodowcu. A zmiany te mogą mieć katastrofalne skutki dla społeczności żyjących na wybrzeżach całego świata, mówi współautorka badań, profesor Christine Dow z kanadyjskiego University of Waterloo.


Do jąder ludzi i psów przenika dużo mikroplastiku

21 maja 2024, 09:12

W jądrach psów i ludzi znaleziono duże ilości mikroplastiku. To kolejna tkanka w organizmach żywych, w której odkryto fragmenty tworzyw sztucznych. Specjaliści nie wykluczają, że mikroplastik może negatywnie wpływać na zdrowie reprodukcyjne. O odkryciu poinformowali na łamach Toxicological Sciences naukowcy z University of New Mexico, pracujący pod kierunkiem profesora Xiaozhonga Yu. Mikroplastik odkryli we wszystkich zbadanych ludzkich i psich jądrach.


Nowatorski eksperyment sugeruje, że trzmiele rozumieją rolę współpracowników

17 maja 2024, 11:59

Z obserwacji przyrody znamy wiele przykładów współpracy owadów. Zagadką jednak pozostaje, na ile ta współpraca jest świadoma, czy owady potrafią wyobrażać sobie współpracę i płynące z niej korzyści, czy jest to tylko działanie instynktowne. Czy obecność lub nieobecność współpracownika wpływa na ich działania. Kwestię tę postanowił zbadać doktor Olli Loukola z Uniwersytetu w Oulu. Przeprowadził interesujący eksperyment, którego wyniki go zaskoczyły.


Anomalie w pobliżu Wielkiej Piramidy w Gizie. Pod ziemią znajduje się nieznana struktura?

16 maja 2024, 11:51

Sfinks i piramidy w Gizie to jedne z najbardziej znanych zabytków starożytności. Od ponad 100 lat są przedmiotem intensywnych badań archeologicznych. W ich trakcie odkryto przylegający do Wielkiej Piramidy Cmentarz Zachodni, miejsce pochówku członków rodziny królewskiej i wysokich rangą urzędników. Większość znajdujących się tam mastab zorientowanych jest na linii północ-południe, a pomiędzy nimi znajduje się duży płaski obszar o wymiarach 80x110 metrów, na którym nie ma żadnych struktur widocznych nad ziemią


Zostań Patronem

Od 2006 roku popularyzujemy naukę. Chcemy się rozwijać i dostarczać naszym Czytelnikom jeszcze więcej atrakcyjnych treści wysokiej jakości. Dlatego postanowiliśmy poprosić o wsparcie. Zostań naszym Patronem i pomóż nam rozwijać KopalnięWiedzy.

Patronite

Patroni KopalniWiedzy